Сабраныя Information Policy Blog дадзеныя пра беларускія YouTube-каналы дазваляюць прааналізаваць большасць найбольш прагляданых відэа на розныя тыпы дэзінфармацыйных наратываў.
Тут мы аналізуем відэа, якое сабрала амаль 600 000 праглядаў з клікабейтным загалоўкам: Французы патрабуюць адстаўкі Макрона! #францыя #макрон #еўрасаюз #палітыка #навіны #shorts #тв #ctv
У відэа гаварылася наступнае:
Пад Макронам зноў захісталася прэзідэнцкае крэсла. За апошнія некалькі месяцаў ён неаднаразова адбіваўся ад спробаў адправіць яго ў адстаўку. Цяпер з падобным заклікам выступіла левая апазіцыя ў асобе партыі «Непакорная Францыя». Падставай для чарговага жадання адправіць прэзідэнта ў адстаўку стаў бюджэт на наступны год, прапанаваны Кабмінам. Ён прадугледжвае ўвядзенне жорсткага рэжыму эканоміі, скарачэнне выдаткаў на 40 мільярдаў еўра. Акрамя таго, улады плануюць павысіць падаткі, за кошт чаго спадзяюцца папоўніць казну на 20 мільярдаў еўра. Незадаволенасць апазіцыі падзяляюць і звычайныя французы. Паводле апошніх апытанняў, больш за 60% жыхароў хочуць хутчэй развітацца з Макронам.
Наш вердыкт:
ContentsВердыкт: скажэнне фактаў або маніпуляцыя
Сапраўды, у Францыі адбываецца значны палітычны і эканамічны крызіс. Пра прычыны можна прачытаць шмат аналітычных матэрыялаў з сур’ёзных, аўтарытэтных і рэпутацыйных крыніц.
У пятніцу, 13 снежня 2024 года, Эмануэль Макрон прызначыў Франсуа Байру (нар. 1951) прэм’ер-міністрам для пераадолення крызісу у Францыі.
Першачарговай задачай Байру стане фарміраванне ўрада, які апазіцыя не зможа хутка зрынуць — складаная задача, улічваючы, што яго міністры ў асноўным будуць прадстаўнікамі вузкай кааліцыі прамакронісцкіх і кансерватыўных дэпутатаў папярэдняга кабінета.
Крайне левая партыя “Непакорная Францыя” (NB: гэта тая, пра якую гаворыцца ў сюжэце CTVBY) ужо абяцала выказаць вотум недаверу Байру. Аднак Марын Тандалье, лідар партыі “Зялёныя” і апора шырокага левага альянсу, заявіла, што яе партыя пачакае, але ў яе «няма іншага выбару», акрамя як зрынуць новага прэм’ера, калі ён працягне палітыку эпохі Макрона і пакіне сыходзячых міністраў на ключавых пасадах.
Хоць лідар сацыялістаў Аліўе Фор раскрытыкаваў прызначэнне Байру як «выбар, які можа пагоршыць дэмакратычны крызіс», ён таксама даў зразумець, што гатовы працаваць з новым урадам. У сваім заяве Сацыялістычная партыя абвясціла, што не будзе галасаваць за адстаўку ўрада, пакуль Байру ўстрымаецца ад выкарыстання канстытуцыйных манеўраў, якія прасоўваюць заканадаўства без адабрэння парламента.
Гэты тэкст сведчыць аб тым, што ў Францыі ўсё яшчэ захоўваюцца дэмакратычныя прынцыпы кіравання краінай.
Цяпер паглядзім на лічбы рэйтынгу Макрона:
Па-першае, калі на такім вялікім медыяканале, як нацыянальны тэлеканал CTV, паведамляюцца нейкія лічбы, неабходна абавязкова інфарміраваць сваю аўдыторыю пра крыніцу дадзеных і хто праводзіў апытанне.
Па-другое, дадзены графік узяты з гэтага артыкула: Opinion polling on the Emmanuel Macron presidency.
Самы важны момант: гэта дадзеныя 12 (Sic!) сацыялагічных кампаній (pollsters). Відавочна, што разбежка можа быць досыць значнай і абумоўлена вялікай колькасцю метадалагічных фактараў, кожны з якіх патрабуе тлумачэння.
Цяпер прывядзем аналіз дэзінфармацыйных наратываў:
Наратыў 1: Палітычная нестабільнасць
Тып і апісанне наратыва: Наратыў пра палітычную нестабільнасць і крызіс улады.
Выкарыстоўваныя маніпулятыўныя тэхнікі:
- Агульныя сцвярджэнні: “Больш за 60% жыхароў хочуць як мага хутчэй развітацца з Макронам” — ствараецца ўражанне, што незадаволенасць з’яўляецца ўсеагульнай.
- Эмацыянальна афарбаваныя словы: “захісталася крэсла”, “незадаволенасць апазіцыі” — падкрэсліваецца ўразлівасць улады.
Лінгвістычныя маркеры: Выкарыстанне слоў “захісталася”, “незадаволенасць”, “заклік” стварае адчуванне крызісу і пагрозы. Псіхалагічныя механізмы ўздзеяння:
- Эмацыянальныя трыгеры: страх і трывога адносна будучыні краіны.
Ацэнка дакладнасці: 70 (недахоп канкрэтных дадзеных пра прычыны незадаволенасці).
Патэнцыйная шкода: Павелічэнне палітычнай палярызацыі і незадаволенасці, што можа прывесці да сацыяльных канфліктаў.
Наратыў 2: Эканамічныя цяжкасці
Тып і апісанне наратыва: Наратыў пра жорсткую эканомію і яе наступствы для насельніцтва.
Выкарыстоўваныя маніпулятыўныя тэхнікі:
- Падмена прычынна-выніковых сувязяў: мяркуецца, што меры жорсткай эканоміі непасрэдна прыводзяць да незадаволенасці.
- Частковыя цытаты: Магчымыя станоўчыя наступствы бюджэту не згадваюцца.
Лінгвістычныя маркеры: Фразы накшталт “жорсткі рэжым эканоміі”, “скарачэнне выдаткаў на 40 мільярдаў еўра” падкрэсліваюць негатыўныя аспекты.
Ацэнка дакладнасці: 75 (патрэбныя дадатковыя звесткі пра наступствы бюджэту).
Комплексная ацэнка
Тэкст выкарыстоўвае маніпулятыўныя тэхнікі для стварэння вобразу палітычнай нестабільнасці і эканамічных цяжкасцяў, што можа ўзмацніць незадаволенасць насельніцтва.
Узровень маніпулятыўнасці: Высокі.
Рэкамендацыі
Ключавыя пункты для праверкі фактаў: Праверка дадзеных аб падтрымцы апазіцыі і рэальных наступстваў прапанаванага бюджэту.
Прапанаваныя контрнаратывы: Падкрэсліванне патэнцыйных станоўчых наступстваў бюджэту і неабходнасці эканамічных рэформ.
Стратэгіі супрацьдзеяння: Адукацыйныя кампаніі пра важнасць эканамічных мер і іх доўгатэрміновыя перавагі.
Надзейныя крыніцы для праверкі: Афіцыйныя ўрадавыя справаздачы, незалежныя эканамічныя даследаванні.
