Маніпуляцыя лічбамі: як дэзінфармацыя перабольшвае ўзровень беспрацоўя ў Літве

12 студзеня 2025 года на YouTube-канале CTVBY было загружана відэа з загалоўкам: “Беспрацоўе ў Літве працягвае расці!”.
Для стварэння страху было выкарыстана выява няшчаснага чалавека, які мерзне на снезе.
Тэкст сцвярджаў:

Усё больш і больш літоўцаў застаюцца без працы. Служба занятасці Балтыйскай Рэспублікі адзначае сумную тэндэнцыю. Агульная колькасць прэтэндэнтаў дасягнула 163 000 чалавек. За апошні месяц мінулага года паказчык павялічыўся на 0,3%. Здавалася б, няшмат у лікавай форме, але гэта ўсё ж 6 000 чалавек. Попыт на працоўную сілу знізіўся. Эксперты часткова звязваюць гэта з сезоннымі з’явамі. Але справа не толькі ў гэтым. Многія мясцовыя кампаніі прыпыняюць працу, фіксуюць спад вытворчасці і звальняюць супрацоўнікаў на фоне крызісу. У снежні 2024 года літоўскія працадаўцы размясцілі менш за 8 500 вакансій. Гэта самая нізкая колькасць прапаноў па працы, зарэгістраваных службай занятасці ў мінулым годзе.

Наш вердыкт на падставе праведзеных аналізаў:

Вердыкт: Няправільны

Прычыны:

• Тэзіс або сцвярджэнне цалкам хлуслівае: інфармацыя з некалькіх крыніц або меркаванні некалькіх экспертаў у канкрэтнай галіне яму супярэчаць.
• Прычынна-следчыя сувязі не існуюць так, як сцвярджаецца.
• Значныя часткі пры цытаванні апускаюцца, перастаўляюцца, змяняюцца або няправільна перакладаюцца з іншай мовы, што кардынальна змяняе сэнс.
• Падзея адбылася ў значна іншым выглядзе, чым заяўлена.
• Маніпуляцыя статыстычнымі дадзенымі.

Шкала ацэнкі праверкі

Поўнае відэа:

Літоўская Служба занятасці / Užimtumo tarnyba мае на сваім сайце шмат статыстычных дадзеных у розных машыначытальных фарматах.

Колькасць беспрацоўных у Літоўскай Рэспубліцы:

• снежань 2024 – 163 564
• снежань 2023 – 162 046
• снежань 2022 – 156 097
• снежань 2021 – 176 087
• снежань 2020 – 277 119
• снежань 2019 – 150 469

Калі паглядзець на дадзеныя па беспрацоўі ў краінах Арганізацыі эканамічнага супрацоўніцтва і развіцця (АЭСР/OECD), куды ўваходзіць Літва:

Можна заўважыць, што ўзровень беспрацоўя ў Літве вышэй за сярэдні паказчык па краінах АЭСР/OECD, але чамусьці была абраная менавіта Літва, а не, напрыклад, Эстонія, дзе ўзровень беспрацоўя ў кастрычніку 2024 быў яшчэ вышэй.

Цяпер выканаем аналіз дэзінфармацыйных наратываў і семантычны аналіз.