FIMI у дзеянні: як інфармацыйныя маніпуляцыі ўплываюць на ўспрыманне абароназдольнасці Германіі

22 красавіка 2025 на YouTube канале CTVBY было размешчана відэа з загалоўкам: “”Немцы не хочуць абараняць радзіму!””. Гэта відэа ўжо сабрала больш за 700 тысяч праглядаў.
З наступным зместам:

Нацыянальная бяспека Германіі пад пагрозай. Жыхары краіны не хочуць абараняць радзіму. Паводле дадзеных Міністэрства абароны, колькасць заяў аб адмове ад вайсковай службы за апошнія два гады павялічылася амаль у тры разы. У арміі ўжо заявілі аб вострай нястачы кадраў. Цяпер выканаць пастаўленую раней задачу павялічыць колькасць бундэсвера да 203 тысяч служачых да 31 года наўрад ці атрымаецца. Зараз у арміі ФРГ служаць крыху больш за 180 тысяч чалавек.

Наш вердыкт на падставе праведзеных аналізаў:

Вердыкт: Часткова няправільны

Прычыны:

• Існуе сумесь ілжывых і правільных сцвярджэнняў; суадносіны гэтых двух прыкладна аднолькавыя.

Рэйтынгавая шкала праверкі

Поўнасцю відэа:

Наяўнасць прыкмет FIMI

Тыповыя элементы FIMI ў тэксце

• Эмацыйная эскалацыя: Прадстаўленне нармальнай кадравай праблемы як пагрозы нацыянальнай бяспекі.

• Фальшывае абагульненне: Перанос дзеянняў асобных асоб (адмовы ад службы) на ўсю папуляцыю (“жыхары краіны”).

• Перабольшванне: Рост колькасці адмоў завышаны.

• Падрыў даверу: Фокус на няздольнасці Германіі дасягнуць ваенных мэтаў.

FIMI-аналіз тэксту
A – Актар (Actor)

Меркаваны актар: Замежны дзяржаўны або недзяржаўны суб’ект, магчыма, звязаны з расійскімі структурамі ўплыву.

Абгрунтаванне:

• Тэкст змяшчае наратывы, характэрныя для расійскіх інфармацыйных аперацый, накіраваных на падрыў даверу да НАТО і заходніх узброеных сіл.

• Выкарыстанне абагульненняў і эмацыйна афарбаваных сцвярджэнняў адпавядае тактыцы, апісанай у справаздачах EEAS .fighting-fake-news.eu+6EEAS+6EEAS+6

B – Паводзіны (Behavior)

Характар паводзін: Маніпулятыўнае, наўмыснае і каардынаванае распаўсюджванне інфармацыі.

Прыкметы:

• Выкарыстанне перабольшванняў і абагульненняў для стварэння негатыўнага вобраза сітуацыі.

• Фокус на эмацыйных аспектах, такіх як “не хочуць абараняць радзіму”, каб выклікаць трывогу і недавер.

C – Змест (Content)

Тып кантэнту: Спалучэнне фактычнай інфармацыі з маніпулятыўнымі інтэрпрэтацыямі.

Прыклады:

• Сцвярджэнне аб “амаль трохразовым” павелічэнні адмоў ад службы не адпавядае афіцыйным дадзеным, якія паказваюць рост у 7,7 разоў з 2021 па 2023 год.

• Фраза “жыхары краіны не хочуць абараняць радзіму” з’яўляецца абагульненнем, не падмацаваным статыстычнымі дадзенымі.

D – Ступень падману (Degree of Deception)

Ацэнка: Сярэдняя ступень падману.

Абгрунтаванне:

• Тэкст змяшчае як дакладныя факты (напрыклад, колькасць бундэсвера), так і скажэнні (напрыклад, перабольшванне росту адмоў ад службы).

• Выкарыстанне фактаў у спалучэнні з маніпуляцыямі ўзмацняе ўздзеянне на аўдыторыю.

E – Меркаваныя эфекты (Intended Effects)

Мэты:

• Падрыў даверу да ўзброеных сіл Германіі і яе здольнасці забяспечваць нацыянальную бяспеку.

• Стварэнне адчування нестабільнасці і крызісу ў краіне.

• Фарміраванне негатыўных адносін да ўдзелу Германіі ў міжнародных абарончых альянсах.

Тэкст змяшчае як дакладныя факты, так і перабольшванні і абагульненні. Некаторыя сцвярджэнні пацвярджаюцца афіцыйнымі дадзенымі, іншыя — скажоныя або не падмацаваныя доказамі. Важна крытычна ацэньваць падобныя матэрыялы і звяртацца да праверaных крыніц інфармацыі.
Цяпер выканаем аналіз дэзінфармацыйных наратываў і семантычны аналіз: