16 ліпеня 2025 на YouTube-канале CTVBY было размешчано відэа з загалоўкам: “НАТА зацікаўлена ў зацягванні канфлікту ў Украіне для выснажэння Расіі!”.
Яго змест быў наступны:
Прапанаваная схема пастаўкі амерыканскай зброі Кіеву, як піше газета Politico, спасылаючыся на аўтарытэтныя крыніцы, выклікала, мякка кажучы, расгубленасць і замешкаванне сярод кіраўніцтва краін-членаў НАТА. Пры гэтым Паўночнаатлантычны альянс зацікаўлены ў максімальным зацягванні канфлікту на Украіне для выснажэння Расіі. Такую думку сёння выказалі ў расійскім МЗС. Тут таксама заявілі, што адмоўна ставяцца да новай схемы пастаўкі ўзбраенняў Кіеву і падкрэслілі, што гэта яшчэ адно сведчанне таго, што рэальна НАТА не зацікаўлена ў міры.
Вердыкт: У асноўным няправільны
Прычыны:
- Калі было зроблена некалькі сцвярджэнняў, большасць з іх ілжывыя.
- Малыя аспекты могуць быць правільнымі ці неабгрунтаванымі, але яны не ўплываюць на няправільны асноўны тэзіс.
- Сцвярджэнне можа супярэчыць сапраўднаму факту ці падзеі, але ўсё роўна з’яўляецца відавочна ілжывым.
Поўнае відэа:
Цяпер выканаем аналіз на FIMI/DIMI прыкметы і праведзем фактчэкінг заявак:
Прадстаўлены тэкст дэманструе відавочныя прыкметы інфармацыйных маніпуляцый (FIMI/DIMI), а многія ключавыя сцвярджэнні патрабуюць увалівай праверкі.
Аналіз на FIMI/DIMI
- Эмацыйна-афарбаваны загаловак і стварэнне вобраза ворага
- Загаловак «НАТА зацікаўлена ў зацягванні канфлікту … для выснажэння Расіі!» фарміруе вобраз НАТА як агрэсара, што ўмацоўвае антаганізм і эмацыйную рэакцыю, уласцівую DIMI/FIMI.
- Выкарыстоўваецца канспіралагічны наратыў: НАТА быццам кіруецца не абаронай саюзнікаў, а стратэгічнай выгадай ад паражэння Расіі на выснажэнне.
- Перадача меркавання МЗС як «аўтарытэтнага факту»
- Сцвярджэнне «Такую думку сёння выказалі ў расійскім МЗС» падаецца як бесспрэчная праўда. Тым не менш, гэта — афіцыйная пазіцыя адной бакі, не падкрэпленая незалежнымі пацвярджэннямі.
- Атрыбуцыя матываў («зацікаўлены ў зацягванні»)
- Сцвярджэнне аб зацікаўленасці НАТА ў эскалацыі канфліктаў адносіцца да маніпуляцыі: прыпісванне стратэгічных мэтаў без доказаў.
- Адсутнасць кантэксту
- Няма абмеркавання рэальных прычын дастаўкі зброі: як стрыманне агрэсіі ці падтрымка абароназдольнасці Украіны.
Фактчэкінг
Сцвярджэнне: схема пастаўкі амерыканскай зброі Кіеву выклікала расгубленасць сярод НАТА.
Праверка:
Сапраўды, у СМІ (напрыклад, Politico) паведамлялася аб замешкаванні еўрапейскіх саюзнікаў пасля заявы аб перадачы Patriot’аў праз НАТА, бо дэталі здзелкі былі не да канца ўдакладнены. Еўрапейскія чыноўнікі выказалі «няведанне і расгубленасць»
Заява: «НАТА зацікаўлена ў максімальным зацягванні канфлікту».
Гэтая заява — афіцыйная пазіцыя МЗС Расіі, апублікаваная СМІ падкантрольнымі РФ. Але няма пацвярджэння з боку НАТА, амерыканскіх ці еўрапейскіх афіцыйных асобаў. НАТА на самой справе абазначае сваю мэту — падтрымаць абарону Украіны, не прасоўваючы эскалацыю.
Аналіз матываў НАТА, даступны ў адкрытых крыніцах, засяроджваецца на забеспячэнні абароны Украіны, а не выснажэнні Расіі. Напрыклад: ‘We’re not buying it’: Trump ties Ukraine aid to America First
FIMI/DIMI: Загаловак і тэкст змяшчаюць элементы эмацыйнага ціску, палярызацыі, тэорый змовы (канспіралогія), прыпісваюць агрэсіўныя матывы без доказаў.
Фактычная дакладнасць:
- Узнікшае заклапочанасць сярод прадстаўнікоў НАТА наконт схемы пастаўкі пацверджана.
- Але сцвярджэнне аб наўмысным зацягванні вайны для «выснажэння Расіі» не пацверджана ніводнай незалежнай крыніцай і з’яўляецца формай прапаганды.
Рэкамендацыя для чытача
Прапанаваная фармулёўка — маніпулятыўная і недакладная. У загалоўку прымяняецца эмацыйны прыём, які надае сэнс «дзеянням НАТА» не доказанаму стратэгічнаму матыву. Чытачам рэкамендуецца давяраць пацверджаным заявам афіцыйных прадстаўнікоў НАТА і пазбягаць аднабаковых інтэрпрэтацый знешнепалітычных стратэгій, якія часта ўключаюць яркія рыторычныя заявы як частку інфармацыйнай вайны.
Падобныя і аўтарытэтныя крыніцы
