Карыстальнікі лічаць, што ў мэсанджарах недакладнай інфармацыі не менш, чым у тэлевізары – вынікае з вынікаў новага. -rezultaty-issledovaniya-kratko/ Падобнае”>даследаванні беларускай інтэрнэт-аўдыторыі ад Digital Skills Coalition Belarus
У даследаванні быў блок пытанняў, прысвечаных тэме дэзінфармацыі ў Беларусі.
Асноўнае пытанне паўтарала тое, якое задавалася беларускай інтэрнэт-аўдыторыі ва ўзросце 18-74 года ў жніўні 2021 і лютым 2021 года (да пачатку новай фазы ваеннай агрэсіі РФ) супраць Украіны). Ён гучаў так: Мяркуючы па Вашым досведзе, дзе можна часцей за ўсё сутыкнуцца з фэйкавымі/ілжывымі навінамі, дэзінфармацыяй?
Адказы размеркаваліся наступным чынам:
Калі параўнаць з папярэднімі вынікамі даследаванняў, то бачна сур’ёзная змена ў дачыненні да сацыяльных сетак, як магчымай крыніцы недакладнай інфармацыі:
Памяншэнне тэлебачання на 5% знаходзіцца ў межах статыстычнай хібнасці і не можа лічыцца істотным.
Адносна росту сацыяльных сетак і YouTube, як крыніц дэзінфармацыі, магчымай гіпотэзай з’яўляецца, што пасля 24 лютага 2022 г., калі пачалася чарговая фаза буйнамаштабнага ўварвання РФ ва Украіну, колькасць дэзінфармацыі распаўсюджваецца абодвума бакамі праз сацыяльныя сеткі, як элементамі гібрыднай вайны, павялічылася ў разы. Для беларускай інтэрнэт-аўдыторыі сітуацыі з пункту гледжання атрымання дакладнай інфармацыі становіцца яшчэ больш драматычнай, бо абсалютная большасць беларускіх незалежных медыяў заблакаваная, што патрабуе выкарыстання VPN, а з бягучага даследавання вядома, што каля 50% беларускай інтэрнэт-аўдыторыі ўвогуле не выкарыстоўвае ніякія сродкі. абыходу блакіровак. Дадатковым дэматывавальным фактарам атрымання інфармацыі з незалежных медыяў з’яўляецца прызнанне бягучым рэжымам іх эктрэмісцкімі і тэрарыстычнымі фармаваннямі.
Сацыяльна-дэмаграфічныя адрозненні адказаў рэспандэнтаў па гендэрнай прыкмеце:
Як бачна з прыведзенай табліцы, то мужчынская аўдыторыя бачыць больш істотнымі крыніцамі недакладнай інфармацыі — тэлебачанне, YouTube, радыё, друкаваную прэсу.
Па ўзросце:
Бачым шмат нечаканасцяў. Напрыклад, што маладая аўдыторыя не лічыць тэлебачанне сур’ёзнай крыніцай дэзінфармацыі, але, магчыма, маладыя людзі проста не глядзяць традыцыйныя тэлевізійныя каналы. Больш за ўсё дэзінфармацыі ў сацыяльных медыя (сеткі, YouTube, месэнджэры) чакае найбольш актыўная частка інтэрнэт-аўдыторыі ва ўзросце 25-44 гадоў.
Па якіх прыкметах Вы ацэньваеце недаверлівасць, памылковасць інфармацыі
Гэтае пытанне цалкам паўтарала такое ж з украінскага даследавання «Стаўленне насельніцтва да медыа і спажывання розных тыпаў медіа 2021», праведзенага ў 2021.
Вынік для беларускай інтэрнэт-аўдыторыі:
Параўнальны з украінскімі вынікамі:
Параўнальны з украінскімі вынікамі:
У прынцыпе, акрамя невялікай розніцы ў парадку найболей папулярных адказаў, абсалютныя вынікі досыць супадаюць па значэнняў.
Беларуская мужчынская інтэрнэт-аўдыторыя больш звяртае ўвагу на інфармацыю не падмацаваную фактамі – 59,6% (цалкам згодны), у адрозненні ад 52,1% у жаночай аўдыторыі і на асвятленне толькі аднаго пункту гледжання – 45,4% (жаночая – 36%). У жанчын прыкметай недакладнай інфармацыі з’яўляецца прыкметная назва, якая інтрыгуе выява ў застаўцы – 27,8%, у мужчын – 22,3%.
Па ўзросце найбольш істотная розніца ў адказах на два варыянты адказаў:
1.Абсурднасць і нелагічнасць матэрыялу:
2. Інфармацыя не падмацавана фактамі:
Павышэнне медыяпісьменнасці і развіццё навыкаў крытычнага мыслення важныя для ўсіх узроставых груп ва ўсіх краінах.
Тэма дэзінфармацыі з’яўляецца вельмі важнай і адчувальнай для ўсяго беларускага грамадства, бо грамадзяне маюць сур’ёзныя абмежаванні ў доступе да незалежных крыніц інфармацыі, з другога боку падвяргаюцца інфармацыйнай агрэсіі, як з боку расійскай прапаганды, так і з боку беларускіх медыяў, якія кантралююцца дзяржавай. .
